mt3.org

 

ТЕРРОРИЗМ ВА ЭКСТРЕМИЗМ ДАР ЗАМОНИ МУОСИР

Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон мӯҳтарам Эмомалӣ Раҳмон чунин изҳор доштанд: “Миллате, ки тафаккури миллӣ, таъриху адабиёт, расму оин, забон ва арзишҳои фарҳангиашро аз даст медиҳад истиқлолияти худро пуштибонӣ карда наметавонад. Миллате, ки хотираи таърихиашро пос намедорад, хоҳ нохоҳ тафаккураш ғуломона гашта истиқлолияти миллиашро аз даст медиҳад. Ҳифз накардани таърихи миллат ба инкори гузашта бурда мерасонад”.

Терроризм худ падидаи номатлуби ҷомеаи навин буда, фаҳмиши он дар содир кардани ҷиноятҳои вазнин,аз қабили қатлу куштори инсон, ба гаравгон гирифтани одамон, тарконидани иншоотҳои гуногуни истеҳсолӣ ва маишиву фароғатӣ, рабудани воситаҳои гуногуни нақлиёт ва амсоли инҳо дониста мешавад.

Экстремизм бошад, хислати чудоихоҳӣ, ифротгароӣ ва иғвоангезиро доро буда бо терроризм алоқаи зич дорад. Бо тарзи дигар, мақсад ва оқибати экстремизм ин терроризм аст. Вале дар умум чунин хулоса намуд, ки ҳарду ба истилоҳ комилан хатари калони парокандагиву бесарусомониро доро буда, оқибати басо нанговар доранд. Бояд тазаккур дод, ки ҳаракатҳои террористӣ дар миқёсӣ олам гуногун буда, онҳоро асосан ду унсури умумӣ бо ҳам муттаҳид мекунад: аввалан онҳо барои халалдор сохтани амнияти ҷамъиятӣ ва суст намудани пояҳои ҳокимияти давлатӣ равона гардида ва дигар ин ки ин ҳаракатҳо дар байни аҳолӣ ҳиссиёти тарс, оҷизиро ба вучуд меоранд.

Истиқлол ва ваҳдату сулҳ неъматҳое ҳастанд, ки онҳоро бояд ҳифз кард. Таҷриба исбот кардааст, ки нигоҳ доштану тақвият бахшидани истиқлолу ваҳдат чи қадар заҳматталабанд ва онҳо дар баробари рушди иқтисоду фарҳанг ва иҷтимоиёт то чӣ андоза дастоварди нодир маҳсуб меёбанд. Бояд зикр кард, ки падидаҳои мазкур асоси ҳамагуна муносибатҳои мусбат дар ҷомеа ба ҳисоб мераванд.

Дар давлате ки оромиву, сулҳу субот ва амният ҳукмрон аст, фаъолияти самараноку бомароми сиёсати байналмилалиро метавон ба роҳ монд. Чун раванди ҷаҳонишавӣ, ки ҳам ҷиҳати манфӣ ва ҳам ҷиҳати мусбӣ дорад, мо бояд ҷиҳатҳои мусбии онро азхуд кунему муттаҳидтар бошем, то манфиатҳои миллии худро ҳифз намоем.

Муноҷот Акрамова -

омӯзгори Муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии №15, ноҳияи Зафаробод

 

 

ГАР, ВАТАН, ДИЛРО ТУ МЕХОҲӢ, ФИДО СОЗАМ БА ҶОН!

“Мо бо ҷавонони созандаи худ ифтихор мекунем, чунки ҷавонони даврони соҳибистиқлолии Ватанамон имрӯз бо нангу номуси миллӣ, ташаббусҳои шоиста ва эҳсоси баланди ватандорӣ дар рушди Тоҷикистони азиз ҳиссаи арзишманд мегузоранд ва ба Модар-Ватани худ содиқона хизмат мекунанд”.

Эмомалӣ Раҳмон

Ин нуктаҳо ҳисси баланди масъулиятшиносӣ, худшиносиву худогоҳӣ, руҳияи озодихоҳӣ, ватанпарастӣ, ифтихори миллии ҷавонони саодатманди диёрро баланд бардошта, бори дигар водор месозад, то ба қадри неъматҳои бебаҳо, ба мисли Истиқлоли давлатӣ, Ваҳдати миллӣ, Ватани ободу ором ва арзишҳои фарҳангии хеш бирасем.

Ҳарчанд ки то даврони истиқлолият, бахусус, дар даҳсолаи охири мавҷудияти давлати шуравӣ, яъне дар солҳои 80-уми асри ХХ, шоирону нависандагони тоҷик бо эҳсоси баланду завқи махсус оид ба мавзӯҳои алоқаманд ба миллату худшиносии миллӣ ва хештандориву ватандорӣ, эҳтиром аз таърихи гузаштаи миллат асарҳое хубе рӯйи саҳфа оварда буданд, аммо ин мавзӯъ дар даврони пас аз истиқлолият ба нуқтаи баландтарин такмили худ расид. Барои он ки ҳисси ватандӯстиву ватанпарвариро тасаввур кунем, аз ватанпарварони музаффаре чун Темурмалик ва Ҳабиб Юсуфии ёдовар мешавем. Дар таърих сабт шудааст, ки вақте ҷасади қаҳрамони халқи тоҷик Темурмаликро пайдо мекунанд, аз бари ӯ як каф хок ва қоғазпорае меёбанд. Дар он чунин мисраҳо сабт будаанд: “Атри кафан зи хоки Ватан кардам орзу, во ҳасрато, ки орзу мебарам ба хок”. Чунин рафтору кирдори қаҳрамони Ватан метавонад боз садҳо нафаронро ҳамчун ҳимоятгару дӯстдори Ватан тарбия кунад. Шоири оташнафас ва таронасарои Ватан Ҳабиб Юсуфӣ бо шеърҳои пурманзум меҳри ватандӯстиро исбот кардааст.

Гар, Ватан, дилро ту мехоҳӣ, фидо созам ба ҷон,

Дил барои меҳри ту, эй меҳри ман, бошад макон.

Меҳри Ватан, албатта, барои ҳар инсони соҳибдиле аз ишқи зодгоҳ ва муҳаббат бар он сарзамине, ки дар он ҷо ҷашм ба олами ҳастӣ овардааст, оғоз меёбад. Ватан барои ҳар яки мо хонаи умеду орзуҳо ва бахшандаи бахту саодат мебошад. Бинобар ин, мо бояд дар замири ҷавонон ва шуури онҳо меҳру муҳаббат ба Ватан, ифтихори ватандӯстӣ, ишқи ватанро парвариш намоем.

Гар дар ин дунё нишоти зиндагӣ қимати умр аст,

Қимати ман бе Ватан беқимат аст.

Ҷонсупорӣ баҳри тақдири азал гар ҳиммат аст,

Ҳиммати ман бе Ватан беҳиммат аст,

Ҳиммати беҳимматӣ бар одаме гар ҳикмат аст,

Ҳикмати ман бе Ватан беҳикмат аст.

Яъне қадру қиммату баҳову хубии умр агар шодиву сурур бошад, бе Ватан умри мо қимат надорад, шодиву сурур ва ҳузур надорад.

Хулоса, аксар шоирони муосири мо шукронаи замон ва Ватан намуда, мекӯшанд, ки бо тасвир ва навоварӣ зебоиву гувороӣ ва муқаддасу азиз будани Ватанро тараннум намоянд. Агар ба байтҳои боло эътибор диҳем, дар ҳамааш моҳияти якранг чун фарзанди содиқи кишвар барои Ватан ҷон фидо кардан, Ватанро азиз донистан шиори мо ҷавонон ҳаст.

Фирӯз АРАБЗОДА, муаллими калони кафедраи забонҳои хориҷии Академияи идоракунии давлатии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон

Бознашр аз саҳифаи Академияи идоракунии давлатии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар facebook

 

 

Терроризм ва экстремизм – хатари сартосарии ҷомеаи ҷаҳонӣ

Чуноне ки сарвари давлат, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз сатҳи баланди созмонҳои бонуфузи байналмилалӣ пайваста иброз медоранд, “терроризм ба ягон дин, мазҳаб ё миллат хос нест, яъне террорист ватан, миллат ва дину мазҳаб надорад” ва ин гувоҳӣ он аст, ки ин амалҳои номатлуб рабте ба ягон дин ва аҳкоми он надорад.  Аз ин рӯ, ҳар як фарди соҳибшуур ва бомаърифати ҷомеа, махсусан ҷавононро, ки қисми асосии ҷамъиятро ташкил медиҳанд месазад ба ин афкори барғалати чеҳраҳои сиёсии ноаён фирефта нашаванд, дар ҷустуҷӯи омӯзиш, аз барнамоӣ ва ғанигардонии маърифати ахлоқӣ, ҳуқуқӣ ва сиёсии хеш бошанд, то дар таҳкими суботи комили сиёсии Тоҷикистони азиз поягузор бошанд. Чунки суботу амнияти Тоҷикистон, устувории ҷойгоҳи Тоҷикистон дар сатҳи ҷаҳонӣ ва амнияту осудагии марзҳои давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон барои ҳар яки мо арзиши муҳим ва калидӣ дорад.

Ҷумҳурии Тоҷикистон дар радифи дигар кишварҳои ҷаҳон бо ин зуҳуроти номатлуб мубориза бурда, талош менамояд, то ки аз пайомади ногувори ин гуна амалҳо ҷилавгирӣ намояд. Вобаста ба ин ва баҳри тадбиқи сиёсати давлатӣ дар ин самт, аз ҷониби Ҳукумати мамлакат як қатор санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ ва зерқонунӣ қабул ва мавриди амал қарор дода шудаанд, ки бо мақсади таъмини ҳифзи амнияти шаҳрвандони он ва дигар шахсони дар қаламрави он қарордошта аз таҳдиди терроризм ва экстремизм (ифротгароӣ), тадбиқи уҳдадориҳои байналмилалии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи мубориза бар зидди терроризм ва экстремизм, танзими ҳуқуқии муносибатҳои вобаста ба мубориза бар зидди терроризм ва экстремизм, барҳам додани таҳдиди терроризм ва экстремизм (ифротгароӣ) дар қаламрави кишвар, ошкор намудан, аз байн бурдан ва пешгирии сабаб ва шароитҳое, ки боиси ба миён омадан ва паҳн шудани терроризм ва экстремизм (ифротгароӣ) мегарданд, инчунин рафъи оқибатҳои ҷиноятҳои дорои хусусияти террористӣ ва экстремистидошта, равона гардидаанд.

Аз ҷумла, Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи мубориза бар зидди терроризм" (соли 1999), Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи муқовимат ба экстремизм" (соли 2020), фармони Президенти Ҷумурии ТоҷикистонДар бораи тадбирҳои пурзӯр кардани мубориза бо терроризм” аз 21 апрели соли 1997, 707, Барномаи давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба пурзӯр намудани мубориза бар зидди терроризм дар солҳои 2000-2003, ки бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 26 июли соли 2000, 320 тасдиқ шудааст, Стратегияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба муқовимат ба экстремизм ва терроризм барои солҳои 2016-2020, ки бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 12 ноябри соли 2016, 776 тасдиқ гардидааст, Консепсияи ягонаи Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба мубориза бар зидди терроризм ва экстремизм (ифротгароӣ), ки бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 28 марти соли 2006, 1717 тасдиқ шудааст, Конвенсияи Шанхай дар бораи мубориза бо терроризм, ҷудоихоҳӣ ва ифротталабӣ, ки бо қарори Маҷлиси намояндагони Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 30 январи соли 2002, 513 тасдиқ шудааст ва Стратегияи муқовимат ба экстремизм ва терроризм дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2021-2025, ки бо фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 1 июни соли 2021, 187 тасдиқ шудааст, қабул гардиданд, ки барои муборизаи оштинопазир бурдан бо чунин зуҳуроти номатлуб мусоидат намудаанд ва тадбирҳои иловагӣ роҳандозӣ гардида истодаанд.

Ҳамин тариқ, дар баробари муқаррароти танзимкунандаи фаъолияти давлатӣ ва баҳри амалинамоии онҳо дар самти мубориза бар зидди терроризм ва экстремизм фаъолияти якҷояи қишрҳои гуногуни ҷомеа талаб карда мешавад. Яъне имрӯз танҳо муборизаи дастаҷамъонаи мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, мусоидати аҳолӣ бо мақомот ва ҳушёрию зиракии мардум имкон медиҳад, ки пеши роҳи ин омилҳои манфӣ гирифта шавад, то ки суботу оромӣ таъмин ва ҳар як фард дар ватани азизи хеш Тоҷикистони соҳибистиқлол зиндагии ободу осоишта ба сар барад. Инчунин, мо ҷавонон ҳамчун нерӯи пешбаранда, ворисони асилу арзандаи миллату давлат ва созандагони имрӯзу фардои Тоҷикистони азиз бо ҳисси баланди миллӣ пояҳои давлатдории миллиамонро ҳамчун гавҳари ноёб эҳтирому нигоҳ медорем, ҳамчун нерӯи бузурги созанда ва сипари боэътимоди давлатамон бар зидди ҳама гуна хатари терроризму экстремизм бо роҳҳои пешбини намудаи қонунгузорӣ мубориза мебарем.

Сафаралӣ Худойбердиев -

омӯзгори фанни таърихи Муассисаи таҳсилоти миёнаи умумии №6, ноҳияи Зафаробод.

 

ХАТАРИ ТЕРРОРИЗМУ ЭКСТРЕМИЗМ ВА ПЕШГИРИИ ОН

Терроризм ва экстремизм дар миқёси умумиҷаҳонӣ хеле паҳн гардида, хатари калони иҷтимоӣ дорад. Он ба кишвари мо, ки як ҷузъи ҷудонашавандаи ҷомеаи ҷаҳонӣ мебошад, низ таҳдид менамояд. Чи тавре, ки Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ҳар баромади худ қайд менамоянд: “Терроризм ба ягон дин, мазҳаб ё миллат хос нест, яъне террорист ватан, миллат ва дину мазҳаб надорад”. Ин гуфтаҳо гувоҳӣ он аст, ки ин амалҳои номатлуб ба ягон дин ё миллат дахл надорад.

Шомил гардидани ҷавонон ба ҳаргуна ҳизбу ҳаракатҳои ифротӣ аз он далолат медиҳад, ки мардум аз маърифати ҳуқуқӣ ва худшиносӣ дур буда, бехабар аз таълиму тарбияи насли наврас мебошанд. Инчунин нодуруст истифода бурдани воситаҳои муосири техникӣ ва хусусан телефонӣ мобилӣ мебошад. Барои бартараф намудани чунин камбудиҳо кишвари мо саъю кӯшиш менамояд. Бо дастуру супоришҳои бевоситаи Роҳбари давлат дар кишвар муассисаҳои нав ба нав, корхонаҳо, заводу фабрикаҳо сохта ба истифода дода шуда, аҳолии кишвар бо кор таъмин гардида истодааст. Дар муассисаҳо барои таҳсили хонандагон шароитҳои хеле хуб фароҳам оварда шудааст. Дар ин ҷода вазифаи падарону модарон ва омӯзгорон ин аст, ки фарзандонро таҳти назорат қарор дода, истифода бурдани телефонӣ мобилиро маҳдуд кунем. Боз як муаммои дигаре ба вуҷуд омадааст, ки аксарияти волидон барои манфиати худ фарзанди худро аз хониш дур мононда онҳоро ба хориҷ бурда истодаанд. Аксарияти он хонандагоне, ки аз дигар кишвар бармегарданд, соҳиби дониши паст, фикрронии ғалат буда, рафтору кирдорашон фарқ мекунад ва нисбати хониш хунукназарона нигоҳ менамоянд. Бесавод шудани насли ояндаи миллат ин рӯ ба таназзул ниҳодани давлат мебошад.

Бояд дар ҳамбастагӣ осоиши халқамонро нигоҳ дорем, бетараф набошем, то ин ки ҳар як фард дар Ватани азизи хеш - Тоҷикистони соҳибистиқлол зиндагии ободу осоишта ба сар барад. Ҷавонон ҳамчун нерӯи пешбаранда, ворисони асилу арзандаи миллату давлат ва созандагони имрӯзу фардои Тоҷикистони азиз бо ҳисси баланди миллӣ пояҳои давлатдории миллиамонро ҳамчун гавҳари ноёб эҳтирому нигоҳ доранд, ҳамчун нерӯи бузурги созанда ва сипари боэътимоди давлатамон бар зидди ҳама гуна хатарҳои терроризму экстремизм бо роҳҳои пешбинӣ намудаи қонунгузорӣ мубориза баранд.

Бинобар ин моро зарур аст, ки ҳамчун шаҳрванди ҳамин кишвари ободу ором дар маҷрои ҷаҳонишавӣ бо дарки масъулият истиқлолияти худро натанҳо бо шиору гуфтор, ситоишу парастиш, балки бо меҳнати софдилона ва самимӣ дар ҳама соҳаҳо таҳким бахшем, бепарво ва бемасъулият набошем ва барои тарбияи насли наврас дар руҳи ватандӯстӣ, худогоҳиву худшиносӣ, инчунин ҷалби онҳо дар корҳои созандагиву ободкорӣ, ҳифзи дастовардҳои истиқлолият, таҳким бахшидани ваҳдати миллӣ саҳмгузор бошем.

Гавҳар Бобозода -

директори МТМУ №1 ба номи академик Бобоҷон Ғафурови ноҳияи Зафаробод

 

Сомонаҳои расмӣ

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон

МИҲД вилояти Суғд